HAYVAN ISIRIĞI VE KUDUZDA İLK YARDIM

Ülke itibariyle en sık köpek, kedi, fare ile ısırlmalar sıklıkta iken, eşek, at,sığır kurt ve tilki ısırık vakalarıda görülebilmektedir.

Riski fazla olan meslek gruplarında (veteriner, orman işçisi, korucu,bakıcı, laboratuar personeli) ve genç çocuklarda sık görülen durumdur.

Isırılma sonrası başta kuduz ve tetanoz olmak üzere pek çok enfeksiyon riski gelişecektir.Isırılmaya bağlı hayvan salyasından, gelişebilen enfeksiyonlar ölümcül sepsis’e = kanda mikrobun çoğalıp yaşamı tehdit etmesi, neden olabilir.Isırılma sonrası kuduz her zaman ekarte edilmelidir.Lokal enfeksiyon odağı gelişebileceği gibi, sistemik (genel) açıdan da hasta yakın takipte tutulmalıdır.

Yara temizliği:

Yara bol su ve sabunla yıkandıktan sonra iyot solüsyonları uygulanır.Kuduz şüphesi varsa yara çevresine kuduz immünglobulini uygulanıp sonrası gereğinde dikiş atılır. Enfeksiyona karşı, koruyucu amaçlı antibiotik uygulamasına geçilir.

Tetanoz için ;

Aşılanma öykülü hastaya son aşıdan 5 yıl geçilme öyküsünde 1 doz aşı yapılır. Aşılama olmayanlara aşı + tetanoz immümglobulini uygulanır.Bunun ardından tetanoz aşı programıba geçilir ( 0 , 1 , 6 , 12 ay )

Enfeksiyon bulguları 48 saat içinde düzelmiyorsa yada yaılım gösteriyorsa ve yara ezik, sepsis şüphesi mevcut ise hasta sevk edilir..

KUDUZ:

Kuluçka süresi 4 gün – 19 yıl, ortalama 3 – 8 haftadır.Grip tarzı başlar, halsizlik, baş ağrısı, boğaz ağrısı bulantı iştahsızlık gibi bulguları içerir.Isırılan yerin uyuşukluğu-dokuda duyu hissi artışı gibi duyu bozuklukları ilk belirti olabilir.

Ateş, gerginlik,bilinç bozukluğu, deliryum, istem dışı kasılma ve nöbetlerle görülen koma ve ölümle sonuçlanır.Sudan korkma (hidrofobi) tipiktir.Son ve kötüye giden bulgularıyla, ,gecikmiş vakalar 5 -6 günde ölümle sonuçlanır.

Bazen ilerleyici olan sinir sistemi bozukluklarıyla (felçler) seyir gösterebilir.
Şüpheli hayvan ısırığı ile karşılaşılan tüm hastalar kuduz için sevk gerektiren bir durum olduğu unutulmamalıdır.

NE YAPILMALI :

Kuduz Riskli Temasta Proflaktik = ( Koruyucu & erken tedavi ) Yaklaşım :

Her ısırıkta yukarıda anlatılan yara temizliği ve bakımı + tetanoz proflaksisi

Evcil Hayvan :

A – Aşılı hayvan teması >>> 10 gün gözlemde tutun :

1 – Hayvan ölmez ise >>> Proflaksi gerekmez
2 – Hayvan ölür ise >>> AŞILAMA *

B – Aşısız hayvan teması

1 – Kuduz şüphesi yok >>> 10 gün hayvan gözleme protokolü uygulanır.
2 – Kuduz şüphesi var >>> AŞILAMA *

C – Kaçmış yada öldürülmüş hayvanda temas >>> AŞILAMA *

D – Vahşi hayvan teması >>> AŞILAMA *

* AŞILAMA :

0 – 3 – 7 – 14 – 28 günlerinde 1 doz kuduz aşısı + kuduz immünglobülini

Hücre kültürü aşılamasında , hayvanın kuduz olamadığı kanıtlanırsa aşılama kesilir.Eğer son 5 yıl öncesi tam aşı programı uygulanmış ise ; Temas sonrasında 0 – 3 günlerde iki doz aşı..

İnsan kökenli immünglobülin mümkünse belli bir dozu yara çevresine, kalanıda farklı bir yerden adeleye uygulanır.

 Not : konu anesteziyi doğrudan ilgilendirmese bile, ülkemizde hala bu vakalar ve kuduz bir sorundur !Bu konuda pek çok insanımız eksik bilgide olduğu için, toplum sağlığına ait önemli konuda küçük bir notum olsun dedim…

*sağlık bakanlığı tanı & tedavi rehberi kaynaklı bilgiler içerir.

– Sayfa Başına Dön –

önceki sayfa | sonraki sayfa