BİLİNÇ BULANIKLIĞI – KAYIPLARINDA – İLK YARDIM

Bilinç insanın kendisinden ve çevresinden haberdar olma halidir.Uyanıklık ve farkında olma şeklinde iki bileşenlidir.Uyanıklıkta azalma, komaya kadar değişebilen düzeylerde bilinç bozukluğuna neden olabilir.

Nedenler :

• Enfeksiyon hastalıkları
• Metabolik ve endokrin rahatsızlıkları ( hipoglisemi = kan şekeri azlığı )
• Sıvı – elektrolit dengesizlikleri, sıvı kayıpları
• Hipoksi = oksijensizlik, kanda karbondioksit birikimi = yetersiz solunum
• Kalple ilgili nedenler
• Hipertansiyona bağlı beyin ödemi
• İlaçlar, alkol ve toksinler
• Beyin dolaşım hastalıkları ( inme )
• Travmalar
• Konvülsiyon = kasılma, epilepsi ( sara )
• Hipotermi = vücud ısı azalması, hipertermi = ısı artması
• Tümörler

Çocuklarda enfeksiyonlar, hipoglisemi, zehirlenmeler, Yaşlılarda beyin dolaşım bozuklukları, kalp hastalıkları öncelikli nedenlerdendir.

Bilinç bulanıklığı olan hasta değerlendirilirken, bir taraftan da acil sevk koşulları araştırılır.Nedeni açıklanamayan her vaka adli vakadır !

Tanı :

Öykü alma:

• Olayın ortaya çıkış zamanı ve gelişimi
• Eşlik eden belirtiler ( terleme,göğüs ağrısı,baş ağrısı,nöbet vs. )
• Alerji öyküsü
• Geçirilmiş hastalıklar ve ameliyatlar
• Kullanılan ilaçlar Alışkanlıklar ( alkol, ilaç, madde )
• Travma öyküsü Daha önce benzer öykü ?
• Toksik madde teması varmı ?
• Isırık öyküsü ?

Tüm bunlar öncelikle arıştırılır… Travmatik hastada boyun kırığı şüphesi ile ani boyun hareketinden kaçının.Boynu stabilize edin. Ayrıca bilinç durumdaki değişimler psikolojik cevapsızlık tablosunda da görülür ( konversiyon, histeri ) bu hal karıştırılmamalıdır.

Tedavi :

Bilinç bulanıklığı yaşıyan hastaya yaklaşım zamana karşı yapılan bir yarıştır.Öncelikle yaşamsal tehdit eden faktörle mücadele edilir.

İlk yaklaşımda tüm hastalar için CPR – Kalp akciğer canlandırması ilkeleri (konuya bkn) her zaman geçerlidir.Öncelikli ;

Hava yolunu açık tutun >>> Ağız içini kontrol edin ( yabancı cisim, sekresyon, kan ) >>> Gerekirse airway ( hava yolu tübü ) takın >>> Var olan solunumu değerlendirin ( solunum derinliği – sayısı) >>> Gerektiğinde suni solunuma geçin >>> Dolaşımı kontrol edin >>> Damar yolu açılır ve kan örneği alınır ( Glikoz , sıvı, vitamin damardan verilir ) >>> Bilinç durumu ve nörolojik durum değerlendirilir – Koma varsa sınıflanır ( sağlık personeli ! ) (cpr – 2016 Güncel sıralama -> C-A-B )

Prensipte ;  Nedene yönelik tedavi olmalıdır. Ancak öncelikle acil girişimsel işlemler yapılmalıdır (yukarıya bkn).Neden oksijen azlığı ise, oksjen verilir.Enfeksiyon için antibiotik uygulanır.Hipertansiyonla mücadele edilir, ateş varsa düşürülür.Zehirlenme şüphesinde özel tedavi planlanır.Soğuk hasta ısıtılır (yada tersi uygulanır).

Ek not :

Özellikle çocuk ve bebeklerde, ateşe bağlı gelişen havalede (febril konvulsiyon): Giysiler çıkarılır, ince bir giysi ile bebek bırakılır.Oda sıcaklığı 18 – 20 derecede tutulur.Soğuk kompres, soğuk duş, alkol vs. uygulamasını sakın yapmayın !..Ilık su ile duş önerilir. Stabilize edilen vakalar merkeze özel donanımlı ambulansla transport edilir.

* Sağlık Bakanlığı 1.inci basamak Tanı & Tedavi rehberinden yararlanılmıştır..
 
 
 

– Sayfa Başına Dön –

önceki sayfa | sonraki sayfa