SIKÇA SORULUP, MERAK EDİLENLERDEN …

 

• Hangi aralıklarla genel anestezi alabilirim ?
  

Acil olmayan ve hayatı tehdit etmeyen, bekleyebilir cerrahi girişimlerde mümkünse iki klasik genel anestezi uygulamaları arasında en az 6 ay geçmesi uygun bir yaklaşım olacaktır. Kısa süreli vede klasik genel anestezi uygulaması altında yapılmayan müdahalelerdeki anestezi yaklaşımlarında bu süre göz önüne alınmayabilir (bazı ayaktan cerrahi uygulamalarında – ambulan anestezi örneği – yatmayı gerektirmeyen çok kısa süreli yüzeyel anestezi yaklaşımlarında olduğu gibi. Örneğin endoskopi, tıbbi gebelik tahliyesi, tanı amaçlı küretajlar misali)

• Anestezi uygulamaları öncesi neden aç kalmaktayız ?
  

Uygulanacak anestezi şekli bölgesel (epidural – spinal) dahi olsa, tüm anestezi girişimlerinde acil olmayan vakalar için, müdahaleden ortalama 6 saat öncesi en son katı ve sıvı gıda alımı olmalıdır (son 6 saat tam aç kalınmalıdır).Berrak sıvılar için 2 saat, anne sütü almış bebekler için bu süre en az 4 saat geçmiş olması (açlık zamanı) gerekecektir.Zorunlu ilaç alımı olacaksa (ağızdan) son saat öncesi 2-50 cc. hacimde su alımınına müsaade edilebilir.

Peki amaç nedir ?

Bilinci kapalı olan hastalarda mide mühteviyatı bir kusma ile ,refleksleri baskılanmış hastada (genel anestezi altında ve solunum yolları korunmayan hastada); Mekanik ve kimyasal etkileriyle (asid mide suyu) solunum yollarını tıkayarak sıkıntılara ve yaşamı tehdit eden durumlara dönüşebilir.Bu nedenle bölgesel anestezide bile (spinal & epidural) bu tekniklerin her an genel anesteziye geçilebilir olması nedenleriyle, cerrahiden önce yukarıda belirtilen süreler için tam açlık gerekecektir. Acil cerrahi koşullarda artmış risklerle gerekli önlemler alınarak bu süre zorunlu olarak göz ardı edilecektir.

• 6 yıl önce anjio ( kalp ) oldum ,sağlam çıktı ama şu an bazı kalple ilgili sorunlarım var. Yakında rahim ameliyatı olacağım ne öneririsiniz ?
  

Koroner kalp rahatsızlıklarında yapılan anjio grafileri bu kadar yıl sonra eski bulgu olarak değerlendirilir.Yapılmış olan bu eski inceleme kalbin sağlıklı olduğu anlamına gelmez.Öncelikle kardiolojiye görünerek gerektiğinde yenilenen incelemelerle anesteziye hazır olarak gelmeniz daha uygun olacaktır.

• 10 yıldır yüksek tansiyon hastasıyım, büyük tansiyonum zaman zaman 20 küçük ise 11 lere çıkmakta.İlaç alıyorum ama düzensiz kullanmaktayım.Yakında ameliyat planlanıyor öneriniz ?
  

Kronik hipertansiyon hastalarımızda bekletilebilir olan cerrahilerde hastaların tansiyonlarının kontrol altında tutularak (ideal olan büyük 14, küçük 9 altında değerlerdir  ) operasyona hazırlanmaları uygun olan bir yaklaşımdır.En çok yapılan hatalar, ilaçların uygun dozda ve zamanda vede sürekli alınmamalarıdır. Pek çok hasta bu gün kendimi iyi hissetmiyorum, başımda ağrıyor diyip sürekli almadığı tansiyon ilacını kafasına göre almaktadır. Bu yanlış bir uygulamadır. Bu ilaçlar regülasyonu sağlarlar.Etkili olan en uygun dozları sürekli alınmalıdır.Olayı elektrik voltaj reğülatörlerine benzetebiliriz.. Elektrik akımı genelde 220 ‘dir ama bir an olur volt 180 ‘lere yada 280 ‘lere gidip gelebilir. Nasıl regülatörler bunu engelliyorsa (yani sürekli olarak elektronik cihaza bağlı olarak çalışıyorsa) ilaçlarda benzer etkiye sahiptirler.. Dikkat !!! bu ilaçlarınızı doktor kontrolü ile sürekli almayı unutmayın..

• Romatizmal kalp hastalığım var (kalp kapağım dar, sarkık vs.) antibiotik almalımıyım ?
  

Bu kişiler kendilerine yapılacak bir girişimden (diş çekimi dahil)  1 saat öncesi ve 6 saat sonrası önerilen 2 li antibiotiği almalıdır (ağızdan yada adeleden vs.) Önerilen  genelde ampisilin + gentamisin dir .. penisilin allerjisinde değişik uygulamaları danışınız !

• Kronik anemim (kansızlık) var acil olmayan bir cerrahi için kan değerim ne olmalıdır ?

Yapılacak olan cerrahide beklenebilir kanama miktarı cerrahi sınırlarda (ki buda 1 ünite kanın altındadır – 450 ml) ise, bekleyebilir (acil olmayan) ameliyat için hemoglobin (Hb) değeri % 10 gr. altı değerde ise bu ; kritik değer olarak kabul edilir. Gereğinde ameliyat öncesi kan almanız önerilebilir!

• Epidural anestezi yapıldı ama başım çok ağırdı ? sebebi nedir ?
  

Tekniğine uygun yapılan epidural anestezide baş ağrısı beklenenen bir durum değildir. Ya teknik spinal anesteziye dönmüştür bu nedenle baş ağrısı beklenir bir durum olmuştur (spinal baş ağrısı) yada, devam ediyorsa bir başka nedenler araştırılmalıdır (rutin baş ağrısı takibinde ne yapılacaksa o yol izlenir)  ..

• Sünnet için sıkça sorulanlardan 

Branşım olmamakla beraber, yaşadıklarımız ve yakın tıp çevremden (üroloji & pediatrik cerrahi) yapılan çalışmalarda, detaylara girmeden kısaca sünnet için bilgi aktarımı yapayım.

Ne zaman yapılmalı soruları için ; Çocuğa ait tıbbi bir zorunluluk varsa her zaman yapılabilir (ilgili hekime danışalarak).Diğer isteğe bağlı olan sünnetlerde zamanlama, sosyal faktörler eşliğinde fazla bir önem taşımayacaktır. Sünnet için “şu yaşta uygun” yada “uygun değil” gibi bir zamanlamayı kesin sınırlandırmak doğru olamaz.Çocuk için sünnet farklı bir sağlık sorunu olmayacaksa, her yaş uygun olacaktır.

Ancak ; Psikolojik gelişim ile çocukta cinselliğe ait gelişmelerin yaşandığı 3 – 6 yaş aralığı özellik gösterdiği de unutulmamalıdır ! Bu dönemde hazırlıksız çocukta cinselliğin önem kazandığı zamanda bir organının eksilmesi ! örneğiyle hazırlanmamış olarak, değişik beklentiler ruhsal yapıyı negatif etkileyebilmektedir.Bilimsel otörler bu nedenle bu yaş aralığını pek önermeyebilir. Önemli olan, yapılacağı zaman değil yapılamayacağı bu zaman dilimidir.Bununla birlikte yaşın 12’ lere eriştiği yaşlar da gecikilmiş sayılacaktır.

Sünnet cerrahi bir işlem olduğundan, çocukta oluşabilecek korku ve benzeri istenmeyen yönleriyle göz önüne alındığında, genel anestezi altında uygulaması bir çözüm önerisi olabilecektir.Bu işlem birkaç aylık bebekten 9-10 ‘ lu yaşlara kadar rahatlıkla uygulanır. Yeni doğan bebeklerde (ağrı duyarlar) lokal anestezi teknikleri denenebilir. 10 yaşlarında çocukla konuşularak gerekli hazırlamaları yapılarak, korkutulmadan ve abartılmadan (yok erkek olacaksın, yok erkekler ağlamaz vs.)  vede ruhunada hitap edilerek istek çocuğa bırakılarak lokal anestezi altında rahatlıkla sünnet sonlandırılabilir.

En az 4 -5 saat tam açlık ile genel anestezi yaklaşımında
Klasik bir genel anestezi verilecek ise, özellikle küçüklerde ameliyathane koşullarında genel anestezi uygulanması uygun olacaktır. (Bu ağızdan şeker, makattan uyutucu fitil, burun mukozasından emilen anestezik ilaçlar gibi benzeri uygulamalar dışında kalan, maske ile uyutulan çocuklar içindir !)

Cerrahın sünnet derisine uyguladığı lokal anestezik ilaç, bizim işimize yarayarak daha az doz ve sürede anestezi kullanımıyla sünnete katkı sağlayacaktır . Yine işlem sonrası ağrı oluşumu da gecikecektir.
Bunun dışında lokal anesteziye destek amaçlı (sedasyon – hafif uyutma tarzı) anestezi yaklaşımları ameliyathane dışı ortamlarda gerekli önlemlerin alınmasıyla ve ehli ellerde uygulanabilir.Tüm bu işlemler sonrası cerrahi bir sorun yoksa, çocuk birkaç saat içinde evine gidecek düzeye gelecektir.

Not:  İşlem öncesi aile ve çocuk mutlaka anestezi ile görüşmelidir.

 

• Sezeryan için anestezi hazırlıkları nedir ?
  

Anlatılacaklar genel olarak her hastanede yapılabilen ortak işlemler ve hazırlıkları içerebilen (genelde yapılan) uygulamalardır. Miyadı gelmiş olan (gebelik süresi beklenilen yaşa ulaşmış = genelde 38 gebelik haftasına ulaşılması hedeflenir) gebeler ;

Pek çok merkezde operasyon öncesi gece hastanede yatırılmadan, planlanan saatten 2-4 saat öncesi yatış işlemlerini yapar. Öncesinden gebelik takibi boyunca yapılmış olan (gereklilik arz eder !) ve son tedkik ve sonuçlarıyla dosya işlemi tamamlanmış olarak ameliyat saatini bekleyecektir. Genel olarak arzu edilen, hastanın anestezi doktorunu hastane yatışı olmadan önceki günlerde karşılıklı tanışma ve öykü alma işlemleri ile karşılaşması olacaktır. Baazen bu olamaz ve ne yazıkki istemesekte ameliyat masasında, yada son dakikalarda tanışma olur.Haberli iseniz unutmayın cerrahi saatinden en az 6 saat öncesi su dahil bir gıda almamış olmanız gerekecektir !

Önceden belirlenmiş olan anestezi tekniği (genel yada bölgesel – sipinal & epidural) için hastamızla son konuşma ve hazırlıklarımız hatırlanarak ; Ya hasta servis odasında damar yolunun açılması ile (serum takma) yada bu işlemin ameliyathanede tarafımızdan yapılması ile anestezi ön hazırlıklarımız başlamış olur.Baazen önceden planlanmış anestezi tekniği uygulanabayabilir (acil sezaryen, vs..)..

Her iki anestezi tekniği için ön hazırlıkları ortaktır. Ameliyathaneye alınan hastanın kalp atımları için göğsüne elektrotlar yerleştirilir (EKG – monitörü), tansiyon değeri alınır, kandaki oksijen seviyesini belirleyen ve parmaktan bir mandalla (acı vermez) oksijen saturasyonuna bakılır.Ardından cerrahi ekip tarafından sterilite için karnı (kasıklarının altından – göğüs kemiğine kadar olan büyük karın cildi alanı) antiseptik solüsyonla boyanır. Bu biraz soğuktur ve size biraz üşüme hissi verebilir. Takibinde steril kompreslerle örtülürsünüz.Tüm bunlar genel anestezi alacaksanız anestezi uygulanmadan uyanık olarak yapılanlardır, ağrılı işlem değildirler (bebek anestezi almasın amaçlı!).

Eğer bölgesel bir anestezi uygulandı ise (spinal & epidura ) sonrası burada da (boyama, örtme) hazırlığınız hemen hemen tamamlanmıştır.Siz kısa sürede cerrahiye hazır durumdasınızdır.Unutmayın burada uyanıksınız ama dokunma duyusu kalkmadan yalnızca ağrı duyusu kalkacaktır. Yani siz bazı işlemleri hissedersiniz (dokunma, çekme vs ..bu size ağrı vermez !)

Yok genel anestezi uygulanacaksa, size sıkıntı vermeyen bu ön hazırlıklar sonrası anestezi uzmanınız (ekibi ile) açılan damar yolunuzdan ön uyutucu ilaçları enjekte eder.Yaklaşık 20-30 saniyede bilinciniz kapanır.Sonrası bizim işimizdir. Sizin film şeridiniz ortalama 20-40 dakikalığına cerrahi süresince kopmuştur.

Cerrahi işlemler bitmiş ve siz ayılma odasında yada takibi yakından olabilen servisinizde (ister genel anestezi ister bölgesel anestezi uygulansın) anestezinin güvenli olarak sonlandırılmasından itibaren, ortalama 1 – 3 saat için anestezi ekibince yada servis hemşirelerince (bir sorun oluşmaması açısından) yakından izlenirsiniz.

Operasyon sonrası eğer epidural kateter varsa zaman aralıklı yada sürekli pompa (hasta kontrollü analjezi) yöntemi ile ağrınız için tedavi programı uygulanır (genelde 18-36 saat yeterli olacaktır,sonrası ağızdan alınan ağrı kesicilerle sağlanır).

Yok kateter uygulanamadı ise adaleden yada damar yolundan benzer tekniklerle ağrı kesicilerle ağrınız için tedavi yapılacaktır.

Anestezi ve cerrahi sonrası yaklaşık olarak 12-18 saat sonra doktorunuzun kontrolü ile ağızdan gıda almaya başlar duruma geleceksiniz.Bu süreçte beslenme ve sıvı ihtiyacınız serumla sağlanacak ve ağızdan sıvı almayacaksınız dikkat !. ağız kuruması mevcut ise, dudaklar ıslatılabilir..Genel anestezi ugulandı ise boğazınızda 36 saate kadar sürebilen bir batma, gıcıklanma, tahriş hali beklenebilir bir durumdur. Merak etmeyin..

• Cesaret İğnesi       
  

Halk arasında sıklıkla konuşulan,gerçek amacı maalesef tam anlaşılmamış bir uygulamanın yanlış ifadesidir.. Ameliyat öncesi hastalara uygulanan klasik bir yöntemin (premedikasyon) hastalarda konuşma diline  yansıyan şeklidir.

Hiçbir anestezi yaklaşımında kişide cesaret oluşturma denen bir olay yoktur.

Ameliyattan önce hastalarımıza yaptığımız bu uygulamada (öncesi karşılıklı görüşerek merakların giderilmesi yanında) verilecek bazı ilaçlarla, hastada operasyon öncesi var olabilen, korku, heyecan, ve endişelerin giderilmesi sukunet ve hafif uyku hali ile bilinç kaybı yaşanmadan hastanın rahatlatılması amacını güder. Bu arada istenmeyen bazı reflekslerde (bulantı, kusma, öğürme vs.) baskılanmış olacaktır.

Kişide metabolizma hızı yavaşlayarak, kullanılacak anestezik ilaç miktarınıda azaltmış oluruz. Anesteziklerin yan etkileri azalır.Solunum yollarında salgı azalıp, avantaj sağlar.Lokal anestezide ise ağrı eşiği yükselir.Kullandığımız ilaçlar 2 -3 lü kombinasyonlardır.Ve bu uygulama basma kalıp değildir. Hastalarda farklı gereksinimler olabilir.Genelde ameliyat saatinden 1-2 saat öncesi, ağızdan (az sıvı ile) yada enjeksiyon yolu ile uygulanır.Çocuklarda ağız yolu uygulaması tercih sebebidir.

 
 
 

– Sayfa Başına Dön –

önceki sayfa | sonraki sayfa